Η τέχνη στον δυτικό κόσμο, από την Αναγέννηση έως και τα μέσα του 19ου αιώνα ακολουθούσε τη λογική της απεικόνισης της πραγματικότητας όπως κανείς μπορεί να τη δει με τα μάτια του. Στα τέλη όμως του ίδιου αιώνα, πολλοί καλλιτέχνες άρχισαν να νιώθουν την ανάγκη να αποτυπώσουν τις αλλαγές που βίωναν στον κόσμο. Πράγματι τη συγκεκριμένη περίοδο η φιλοσοφία, η τεχνολογία και οι επιστήμες εξελίσσονταν με πρωτόγνωρο ρυθμό. Έτσι ανάμεσα στα τέλη του 19ου και αρχές του 20ου αιώνα γεννήθηκε μία νέα μορφή τέχνης, η αφηρημένη τέχνη.
Αφηρημένη τέχνη – ο ορισμός
Embed from Getty Images
Αρχικά αξίζει αν σημειώσουμε πως στις αρχές του 20ου αιώνα, των δύο παγκοσμίων και πολλών κοινωνικών αναταραχών, με τον όρο αφηρημένη τέχνη, οι άνθρωποι αναφέρονταν κυρίως σε έργα του φουτουρισμού και του κυβισμού. Αυτά τα έργα προσπαθούσαν να απεικονίσουν την πραγματικότητα γύρω τους. Όμως η απεικόνιση αυτή γινόταν με έναν πρωτόγνωρο και διαφορετικό τρόπο. Οι καλλιτέχνες που ακολούθησαν την αφηρημένη τέχνη σταμάτησαν να δίνουν βάρος στην πιστή αναπαράσταση του αντικειμένου.
Καλλιτέχνες που ακολούθησαν την αφηρημένη τέχνη
Η αφηρημένη τέχνη αποτέλεσε μια επαναστατική ιδέα. Καθόρισε εκ νέου την αντίληψη που είχαν οι άνθρωποι στις αρχές του 20ου αιώνα για την τέχνη. Σίγουρα πολλοί ήταν εκείνοι που πολέμησαν την αφηρημένη τέχνη καθώς θεωρούσαν πως είναι αδύνατο να μην απεικονίσει κάποιος αυτό που βλέπει, όπως το βλέπει, ή μάλλον όπως πρέπει να το βλέπει. Πάντως αν και είχε αρκετούς πολέμιους, πολλοί ήταν και οι καινοτόμοι εκπρόσωποι της. Για τους ίδιους η αφηρημένη τέχνη αποτελούσε μάλλον μια μορφή ελευθερίας από την πραγματικότητα. Άνθρωποι που μπορούσαν να δουν και να προσεγγίσουν την τέχνη με τρόπο βαθύτερο από αυτό του βλέμματος.
Jackson Pollock – αφηρημένη τέχνη και εξπρεσιονισμός
Embed from Getty Images
Ο Jackson Pollock, Αμερικανός ζωγράφος, γεννήθηκε το 1912 στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Η καριέρα του ξεκίνησε στα είκοσι τέσσερα, το 1936, ενώ υπήρξε ενεργός για είκοσι ολόκληρα χρόνια υπηρετώντας την αφηρημένη τέχνη. Τα σπουδαιότερα έργα του χρονολογούνται από το 1947 έως το 1950. Εκείνη ήταν η περίοδος κατά την οποία ο ίδιος ανέπτυξε την τεχνική που τον καθιέρωσε. Αυτή η τεχνική ονομάστηκε drip, ή αλλιώς τεχνική της σταγόνας. Μερικά από τα σπουδαιότερα έργα του είναι:
- Number 17A, το 1948
- No. 5, 1948, το 1948
- Mural on Indian Red Ground, το 1950
- Autumn Rhythm (Number 30), το 1950
- The Deep, το 1953
Wassily Kandinsky – η αφηρημένη τέχνη από τη σκοπιά του Ρώσου καινοτόμου
Embed from Getty Images
Ο Wassily Kandinsky θεωρείται από πολλούς ο πρωτοπόρος της αφηρημένης τέχνης. Γεννημένος στη Μόσχα της Ρωσίας, τότε Ρωσική Αυτοκρατορία, το 1866, ο Kandinsky αγάπησε τον κόσμο της τέχνης από πολύ μικρός. Παρόλα αυτά η καριέρα που ακολούθησε τα πρώτα χρόνια της ενήλικης ζωής του ήταν εντελώς διαφορετική καθώς οι σπουδές του περιστρέφονταν γύρω από το Δίκαιο και Οικονομία. Οι σπουδές του στην ζωγραφική ξεκίνησαν όταν ο ίδιος έφτασε την ηλικία των τριάντα ετών, όντως καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Ντόρπατ.
0 καλλιτέχνης σύμβολο για την αφηρημένη τέχνη, αναγκάστηκε να μεταναστεύσει αρκετές φορές στη ζωή του, από τη Ρωσική Αυτοκρατορία στη Γερμανία, λόγω σπουδών. Από τη Γερμανία πίσω στη Ρωσική Αυτοκρατορία και στη συνέχεια πίσω στη Γερμανία το 1920, μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση. Αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη Γερμανία για ακόμα μια φορά όταν οι Ναζοί έκλεισαν τη σχολή αρχιτεκτονικής στην οποία δίδασκε το 1933. Αυτή τη φορά βρέθηκε στη Γαλλία όπου κέρδισε την Γαλλική υπηκοότητα το 1939. Έφυγε από τη ζωή το 1944 σε ηλικία σχεδόν 78 ετών. Μερικά από τα σπουδαιότερα έργα του είναι:
- Blue Rider, το 1903
- The blue mountain, το 1908
- Picture with an archer, το 1909
- Circles in a circle, το 1923
- Several circles, το 1926
Willem de Kooning και η συμβολή του στην αφηρημένη τέχνη
Embed from Getty Images
Ο Willem de Kooning γεννήθηκε στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας το 1904. Σε ηλικία 22 ετών μετανάστευσε στις ΗΠΑ όπου έζησε για το υπόλοιπο της ζωής του. Πέθανε το 1997 σε ηλικία 92 ετών. Κατά την διάρκεια της καριέρας του, το μοναδικό στυλ του Kooning θα ξεχωρίσει. Οι ειδικοί κατατάσσουν τον Kooning λόγω της τεχνικής του σε ένα συγκεκριμένο γκρουπ καλλιτεχνών, τη σχολή της Νέας Υόρκης. Μερικά από τα έργα του είναι:
- Attic, το 1949
- Excavation, το 1950
- Woman III, το 1953
- Gotham News, το 1955
- Rosy Fingered Dawn at Louise Point, το 1963
Αφηρημένη τέχνη στην Ολλανδία: Piet Mondrian
- Willow Grove, Impression of Light and Shadow, το 1905
- Evening: Red Tree, το 1908 με 1910
- Tableau I, το 1921
- Composition II in Red, Blue and Yellow, το 1930
- New York City I, το 1942
Μόδα και αφηρημένη τέχνη
Embed from Getty Images
Η αφηρημένη τέχνη δεν περιορίστηκε αυστηρά στα πλαίσια του δικού της «κόσμου». Οι επιδράσεις και επιρροή που έχει η αφηρημένη τέχνη είναι εμφανείς και στη μόδα. Ένα πολύ εμφανές παράδειγμα είναι το Mondrian Dress, το οποίο πήρε το όνομα του από τον Piet Mondrian. Το φόρεμα αυτό αποτελεί μία από τις πιο γνωστές δημιουργίες του σχεδιαστή Yves Saint Laurent. Ο σχεδιαστής εμπνευσμένος και γοητευμένος από την αφηρημένη τέχνη και τον εκπρόσωπο της, αποφάσισε να μεταφέρει τη μοναδικότητα της στο φόρεμα. Το αποτέλεσμα άφησε φυσικά ιστορία.
Για περισσότερα πάνω στην αφηρημένη τέχνη διάβασε εδώ
